--------------------------------------------------------------------------------
Προγραμματίζαμε να κάνουμε το γύρο της Μαύρης Θάλασσας
( Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία, Ρωσία, Γεωργία, Τουρκία ).
Όμως μετά τα γεγονότα του Σεπτεμβρίου στο Vladikavkaz και το κλείσιμο του μοναδικού περάσματος Ρωσίας - Γεωργίας
( Military Highway ), το ταξίδι αυτό δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί.
Η λύση της μετάβασης με πλοίο από την Οδησσό στο Batumi της Γεωργίας απορρίφθηκε και λόγω κόστους αλλά, κυρίως, γιατί δεν θα γινόταν πλέον "γύρος" της Μαύρης Θάλασσας, αλλά "διάπλους"...
Έτσι, αποφασίσαμε το μισό γύρο: Τουρκία ( Βόρειες ακτές Μαύρης Θάλασσας ), Γεωργία και επιστροφή μεσογειακώς, μέσω Άγκυρας.
Αυτά που ακολουθούν, αποτελούν ένα οδοιπορικό μάλλον, χρήσιμο περισσότερο για κάποιον που θά ‘θελε να κάμει το ίδιο ταξίδι οδικώς.
Ξεκινήσαμε στις 3 Οκτωβρίου από τη Σάμη της Κεφαλονιάς για Βασιλική Λευκάδος και εν συνεχεία μέσω Εγνατίας οδού για Κομοτηνή όπου και η πρώτη διανυκτέρευση.
Συνεχίσαμε την επομένη για Istanbul μέσω Edirne
( Αδριανούπολη ) ώστε να αποφύγουμε την καθυστέρηση στους Κήπους, και τα έργα στο δρόμο από τους Κήπους προς Istanbul. Από το Edirne μπαίνουμε σε αυτοκινητόδρομο όπου με κάρτα "φορτωμένη" με 60 € πάμε κι΄ερχόμαστε μέχρι Αγκυρα, και περισσεύουν και λίγα €...
Φθάνουμε στην Πόλη αργά το μεσημέρι, με την κίνηση στους δρόμους να είναι απελπιστική.
Την μεθεπόμενη μέρα, φεύγουμε από Istanbul στις 7:00 το πρωΐ, χωρίς πρωϊνό, αλλά έχοντας αποφύγει την κίνηση ! Περνάμε την μεγαλοπρεπή γέφυρα του Βοσπόρου και "πατάμε" στην Ασία.
Ακολουθώντας τον αυτοκινητόδρομο Istanbul - Ankara μέχρι το Duzce και εν συνεχεία τον επαρχιακό δρόμο πρός τις βόρειες ακτές της Τουρκίας, φθάνουμε το μεσημέρι στο Zonguldak, μια μάλλον άχρωμη επαρχιακή βιομηχανική πόλη. Μετά από ένα γύρω της πόλης με το αυτοκίνητο, συνεχίσαμε με κατεύθυνση πρός Sinop, όπου λίγο μετά, στο χωριό Caycuma, μείναμε για διανυκτέρευση.
Άν και το Caycuma που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα πρίν το Bartin, δεν παρουσίαζε κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον -αγροτικό, βιομηχανικό χαρακτήρα έχει-, το μικρό ξενοδοχείο που βρήκαμε ( Oz-Kul Hotel ) με 80 TL ( 40 € περίπου ) ήταν μια ευχάριστη έκπληξη! Πολύ καλό πρωϊνό και εστιατόριο, πεντακάθαρα δωμάτια και πολύ καλή εξυπηρέτηση. Ως και τα αυτοκίνητα των πελατών πλένονται κάθε πρωΐ. !!! ( Λόγω γειτνίασης με το σιδηροδρομικό σταθμό το βράδυ ενοχλεί λίγο ο θόρυβος των τραίνων. Αλλά τα παράθυρα έχουν διπλά τζάμια που όποιος ενοχλείται πολύ, τα κλείνει... ).
Από το Caycuma και το Oz-Kul Hotel φύγαμε κατά τις 9:30 με προορισμό τη Sinop. Ο καιρός βροχερός με θερμοκρασία μεταξύ 9 και 12 βαθμούς C.
Ακολουθήσαμε τον παραλιακό δρόμο. Ο δρόμος αυτός είναι στενός, συνέχεια ανηφόρια - κατηφόρια, όλο στροφές και θέλει προσοχή. Σε αποζημιώνει όμως με το παραπάνω η θέα των άγριων και απόκρημνων ακτών της Μαύρης Θάλασσας, τα απέραντα δάση και το "αφόρητο" πράσινο μέσα από τα οποία διέρχεται. Υπάρχει και εσωτερικός δρόμος προς τη Sinop, πολύ καλύτερος και ποιό σύντομος σε χρόνο.
Τα χωριά τα οποία συναντάμε στη διαδρομή είναι μικρά και μάλλον φτωχικά.
Τα ποιό μεγάλα διαθέτουν μικρές βιομηχανίες, ναυπηγεία κλπ. Φθάσαμε σχεδόν χωρίς στάση στη Sinop κατά τις 7:00 το απόγευμα. Βράδυ πλέον. Διανυκτέρευση στο ξενοδοχείο Antik Hotel, πάνω στη θάλασσα. Πολύ ωραίο ξενοδοχείο με μεγάλα και καθαρά δωμάτια ( τύπου μεζονέτας ). Τιμή με πρωϊνό 100 TL.
Μικρή βόλτα στη Σινόπη, με ψιλόβροχο. Το παλαιό ( ιστορικό ) τμήμα της είναι μικρό και γρήγορα μπορεί να το περπατήσει κανείς. Η παραλία της πόλης είναι όμορφη με μαγαζιά, ταβέρνες, καφέ κλπ. Κάτι σαν τα δικά μας...
Το επόμενο πρωΐ, πάλι με ψιλόβροχο, φύγαμε για Trabzon
( Τραπεζούντα ).
Ο δρόμος σε μήκος 60 km περίπου, μέχρι την Batra, κατασκευάζεται ( γίνεται διπλός ) και οι συνεχείς εκτροπές καθυστερούν και κουράζουν. Γενικά, όλος ο δρόμος μέχρι Trabzon είναι με δύο ή τρείς λωρίδες ανά κατεύθυνση, πολύ καλός. Όμως περνά συνεχώς μέσα από χωριά, και έχει συνέχεια φανάρια και διαβάσεις.
Προσοχή: οι πεζοί διασχίζουν το δρόμο όπου, όπως και όποτε θέλουν.
Το πρώτο τμήμα της διαδρομής, μέχρι Samsun ( Σαμψούντα ) είναι πολύ ωραίο. Δάση, πράσινο κλπ. Το υπόλοιπο, μέχρι Trabzon μάλλον μονότονο και αδιάφορο. Ο δρόμος πηγαίνει άκρη - άκρη στη θάλασσα όπου σε μήκος πολλών χιλιομέτρων κατά μήκος της ακτής έχουν κατασκευασθεί μικροί κάθετοι στην ακτογραμμή κυματοθραύστες για την προστασία της ακτής από την απάμμωση.
Φθάσαμε στην Trabzon κατά τις 5:30 το απόγευμα. Διανυκτέρευση στο Aksular Hotel, επί της παραλίας, με 110 TL μαζί με το πρωϊνό. Μάλλον άχρωμη πόλη, γεμάτη με τις γνωστές πολυώροφες όμοιες πολυκατοικίες.
Αξίζει μιά επίσκεψη στην εκκλησία της Αγίας Σοφίας.
Το επόμενο πρωΐ, γύρω στις 9:30 αναχώρηση για Γεωργία μέσω του συνοριακού σταθμού Hope / Sarp πρός Batumi.
Ο δρόμος μέχρι τα σύνορα πολύ καλός. ( διπλής κατευθύνσεως με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση ). Στα τελευταία χιλιόμετρα πρίν τα σύνορα εκατοντάδες νταλίκες περίμεναν. Δεν μάθαμε ποτέ γιατί...
Στην τουρκική πλευρά των συνόρων γινόταν πανζουρλισμός. Καμιά σειρά δεν υπήρχε πουθενά. Κανείς δε μιλούσε αγγλικά. Μας την "έπεσε" κι' ένας τούρκος πως τάχα θα επιτάχυνε το "πέρασμά" μας από το χάος, μας έφαγε 30 € χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά πληρώσαμε και 300 TL πρόστιμο γιατί μας είχε "πιάσει" η κάμερα σε κάποιο τούνελ να τρέχουμε πάνω από το όριο των 70 km/h...
Πάνω από μιάμιση ώρα μας πήρε να περάσουμε τα τουρκικά σύνορα.
( Πρόσφατη πληροφορία, ανεπιβεβαίωτη: Το τουρκικό φυλάκιο καταργήθηκε (;) με κάποια συμφωνία Τουρκίας - Γεωργίας και όλος ο έλεγχος γίνεται στο φυλάκιο της Γεωργίας -ποιό εύκολα ... )
Στα Γεωργιανά σύνορα τα πράγματα ήταν εύκολα. Εκεί μιλούσαν αγγλικά. Αρκετά εξυπηρετικοί ( για υπαλλήλους συνόρων... ). Σε λιγότερο από 15 λεπτά είχαμε φύγει. Υπ' όψιν οτι στην Γεωργία δεν ισχύει η πράσινη κάρτα. Στα σύνορα δεν υπάρχει τρόπος να αγοράσει κάποιος ασφάλεια για το αυτοκίνητο. Μόνο στο Batumi που είναι η πλησιέστερη πόλη στα σύνορα. ( Στην πράξη είναι άχρηστη…. για κάλυψη μέχρι 20000 $... το σοφότερο να μην οδηγήσετε ποτέ στη Γεωργία... ).
Με πάρα πολύ δυσκολία λόγω έργων σε όλους τους δρόμους ταυτόχρονα αλλά και έλλειψης οποιασδήποτε σήμανσης βγήκαμε ( με βοήθεια ) από το Batumi προς το Poti. Λίγο μετά το Kobuleti ο δρόμος κλειστός -άγνωστο γιατί. Θα άνοιγε μετά τις 8:00 το βράδυ. Η κατάσταση μέσα στο Kobuleti λόγω των έργων δραματική! Αδύνατον να βρούμε έξοδο...
Ευτυχώς ένας ντόπιος προσφέρθηκε πρόθυμα να μας βοηθήσει να βρούμε το δρόμο της εξόδου μέσα από διάφορα χωριά προς Samtredia, Kutaisi κλπ. Μετά από μεγάλη δυσκολία βγήκαμε. Οι δευτερεύοντες αυτοί δρόμοι άν και ασφαλτοστωμένοι δεν είναι ότι καλύτερο. Πολύ στενοί, με συνεχείς στροφές και λόγω βροχής, γλιστεροί.
Στο πρώτο χωριό που συναντήσαμε μπλοκάραμε ξαφνικά. Ούτε μπρός-ούτε πίσω. Είχε γίνει ατύχημα και έκλεισαν τα πάντα. Για καλή μας τύχη εμφανίσθηκε ο "από μηχανής" θεός: Δυό έλληνες, που με τον ντόπιο οδηγό - φίλο τους πήγαιναν στο Tbilisi. Μέσα από διάφορους "αγροτικούς" δρόμους -μόνο 4x4 περνούσε και με δυσκολία- σε λίγη ώρα παρακάμψαμε το ατύχημα και συνεχίσαμε. Τους ακολουθήσαμε μέχρι την Samtredia και μετά πήρε ο καθένας το δρόμο του.
Νά 'ναι καλά οι άνθρωποι...
Συνέχεια ψιλόβροχο και πλέον νύχτα. Οι γεωργιανοί οδηγοί δεν έχουν όρια στην οδήγηση. Προσπερνούν συνεχώς ότι κι' αν γίνεται. Τα χωριά σκοτεινά, ο κόσμος κάθεται στην άκρη του δρόμου και κουβεντιάζει. Με το στράβωμα που προκαλούν οι προβολείς των αντίθετα ερχόμενων αυτοκινήτων, η οδήγηση είναι εξαιρετικά επικίνδυνη! Μετά απ' όλη αυτή την ταλαιπωρία φθάσαμε στο Bagdati γύρω στις 9:15 ( 10:15 τοπική ώρα ) που μας περίμεναν οι άνθρωποι που θα μας φιλοξενούσαν να μας οδηγήσουν σπίτι τους.
Φθάσαμε σπίτι οπου στρώθηκε τραπέζι με όλα τα γεωργιανά εδέσματα και φυσικά άφθονο κρασί. Χρέη διερμηνέα είχε αναλάβει η Νάνα, μια κοπέλα συγγενής της οικογένειας, δασκάλα αγγλικών. Στο τραπέζι γίνονταν προπόσεις οπου μετά από ένα σύντομο λογύδριο το ποτήρι έπρεπε να αδειάζει "άσπρο πάτο"! Οι γεωργιανοί καταναλώνουν απίστευτες ποσότητες κρασιού. Τα 2 λίτρα ανά άτομο και ανά γεύμα είναι μιά συνηθισμένη δόση....
Το επόμενο πρωΐ, ήταν Κυριακή. Οι οικοδεσπότες μας, μας πήγαν στην εκκλησία του χωριού να δούμε πώς γίνεται η λειτουργία. Εκεί, στο τέλος της λειτουργίας, σε μιά μικρή τελετή, αγιάσθηκαν από τον παπά δυό εικόνες που μας δώρησαν. Επιστρέφοντας σπίτι παραλάβαμε και τα υπόλοιπα δώρα μας: Βότκα ( σπιτική ), κρασί και μέλι και με όλη αυτή την εμπειρία αναχωρήσαμε γύρω στις 12:00 για Tbilisi ( Τυφλίδα ).
Ο δρόμος για Tbilisi καλός. Λίγο μετά το Gori γίνεται αυτοκινητόδρομος -με σκυρόδεμα παρακαλώ!
( 300 τόσα χιλιόμετρα άκαμπτου οδοστρώματος -πού 'σε Σκοπετέα να βλέπεις …).
Φθάνοντας στο Tbilisi δεν δυσκολευτήκαμε να εντοπίσουμε την περιοχή του ξενοδοχείου. Το μόνο μεγάλο πρόβλημα ο τρόπος που οδηγούν οι γεωργιανοί.
Το ξενοδοχείο που βρήκαμε να μείνουμε ( το είχαμε εντοπίσει μέσω internet ) το GTM Hotel με 80$ τη βραδυά μαζί με πρωϊνό, άν και όχι πολύ καινούργιο, όμως πεντακάθαρο, σε πολύ καλό σημείο, με parking μπροστά, άνετα δωμάτια με ωραία θέα στην πόλη, κοντά στο μετρό και με εξυπηρετικό και αγγλόφωνο προσωπικό. Το πρωϊνό καλό, άν και σχετικά φτωχό.
Μια πρώτη μικρή βραδυνή βόλτα στο Tbilisi -Rustaveli anenue φυσικά.., και πολύ ωραίο δείπνο στο "Marco Polo" στο τέλος της Roustaveli.
Την επόμενη μέρα πήγαμε στο μοναστήρι David Gareja.
Από Tbilisi μέχρι Sagarejo ο δρόμος είναι πολύ καλός. Στο Sagarejo στρίβουμε δεξιά για David Gareja.
Το πρώτο τμήμα του δρόμου γενικά καλό. Τα τελευταία 6 - 7 km χωματόδρομος αρκετά βατός όμως. Η σήμανση είναι σπάνια
( ως ανήπαρκτη ). Καλό είναι να ρωτά κανείς κάπου - κάπου αν είναι στο σωστό δρόμο γιατί υπάρχουν αρκετές διασταυρώσεις, χωρίς σήμανση φυσικά. Με λίγες μικρές στάσεις χρειάζονται περίπου 3 h για τη διαδρομή Tbilisi - Davit Gareja.
Το τοπίο της διαδρομής είναι εντυπωσιακό. Μετά το Sagarejo δεν υπάρχουν δέντρα αλλά ατελείωτα λιβάδια σε λοφώδες ανάγλυφο. Το μοναδικό χωριό στη διαδρομή Sagarejo - Davit Gareja είναι το Udabno, ( σε ελληνική απόδοση: «ερημιά» ), ένα "περίεργο" χωριό, καθαρά αγροτικό, με τα σπίτια του όλα φτιαγμένα "προκάτ" από τσιμεντένιες πλάκες, όλα στο ίδιο σχέδιο και με ένα περίεργο ρυμοτομικό ( ένας κύκλος με μια γραμμή στη μέση - κάτι σαν "Θ" ). Προφανώς σοβιετικής έμπνευσης. Τα περισσότερα σπίτια είναι ημιεγκαταλελειμένα ή έχουν μετατραπεί σε σταύλους.
Φθάνοντας στο χώρο του μοναστηριού, δεξιά υπάρχει πρώτα - πρώτα το «church shop» !! και αριστερά τουαλέτες και δύο στάνες.
Πολύ πρωτότυπο μοναστήρι. Εντυπωσιακό ! Τα κελιά όλα λαξευμένα στα πρανή από πορώδη βράχο ενός αμφιθεατρικού "πετάλου" που περικλείει όλο το χώρο της Μονής. Αρκετά απ’ αυτά κατοικούνται από καλόγερους. Αυτά δεν είναι επισκέψιμα. Μπορεί να δεί κανείς μόνο αυτά που δεν κατοικούνται. Αυτά όμως έχουν εγκαταλειφθεί και είναι μισοκατεστραμένα. Ηλεκτρικό ρεύμα δεν υπάρχει. Το νερό της βροχής συλέγεται σε λαξευμένες στο βράχο δεξαμενές και δια βαρύτητος διανέμεται στο μοναστήρι. Όσοι μοναχοί ζούν εκεί είναι αυτοσυντήρητοι.
Οι πρώτοι καλόγεροι ήρθαν εδώ κατά τον 6ο αιώνα. Για να λαξεύσουν τα κελιά, ζέσταιναν τον βράχο με φωτιά και μετά έριχναν κρύο νερό με αποτέλεσμα το ράγισμα και διάρρηξη του βράχου.
Για τους καλοκαιρινούς επισκέπτες -και όχι μόνον- προσοχή !. Στην περιοχή υπάρχουν πολλά και δηλητηριώδη φίδια. Παλαιότερα, επί σοβιετικών, υπήρχε ένα εργαστήριο που έπαιρνε το δηλητήριο των φιδιών για φαρμακευτικούς λόγους. Τώρα έκλεισε.
Η περιοχή των κρασιών, το Kaheti, ήταν ο προορισμός της επόμενης μέρας.
Η περιοχή έχει μεγαλύτερη των 6000 ετών παράδοση στην οινοποιΐα, ίσως την αρχαιότερη στο κόσμο.
Από το Tbilisi κατευθυνόμαστε μέσω του αυτοκινητόδρομου προς το Διεθνές Αεροδρόμιο και εν συνεχεία Sagarejo, Gurdjaani ως το Kvareli. Ο δρόμος στο σύνολό του, καλός. Περνά μέσα από πολλά χωριά που μπορεί να δεί κανείς τη ζωή και τις συνήθειες των Γεωργιανών.
Μεγάλες αντιθέσεις: Μικρά φτωχικά σπίτια τα περισσότερα, δίπλα σε καινούργιες πλούσιες βίλλες. Ολοκαίνουργιες Μερσεντές διασταυρώνονται με παλαιά κάρα με άλογα...
Στο Kvareli επισκευθήκαμε το μουσείο του Ilias Chavchavadze. Είσοδος 2 GEL και άλλα 6 GEL ο ξεναγός ( άν θέλουμε ), στα Ρωσικά ή Αγγλικά.
Αγοράζουμε μερικά μπουκάλια από τα ξακουστά κρασιά της περιοχής από το Kindzmarauli Wine House. Σε απόσταση 6 km περίπου από το Kvareli υπάρχει το Kvareli Lake Resort, ένα υπερσύγχρονο μικρό ξενοδοχείο κατασκευασμένο πάνω σ' ένα φράγμα που απ' τη μιά μεριά βλέπει τη τεχνητή λίμνη που δημιούργησε το ίδιο το φράγμα και τον Βόρειο Καύκασο και απ' την άλλη την πεδιάδα του Kaheti.
Η θέα του Καυκάσου, του ψηλότερου βουνού της Ευρώπης, εντυπωσιάζει.
Με δυσκολία και μετά από πολύ ψάξιμο εντοπίσαμε το "τούνελ". Αυτό το «τούνελ» είναι μια παλιά υπόγεια σήραγγα 8 km τα 3 πρώτα χιλιόμετρα της οποίας χρησιμοποιούνται για αποθήκευση κρασιού και είναι επισκέψιμα. Η θερμοκρασία χειμώνα - καλοκαίρι είναι σταθερή +14 βαθμούς C. Αφού μετά τόσο κόπο την εντοπίσαμε, τη βρήκαμε κλειστή "λόγω έργων" ...!
Με χαλαρή ξεκούραστη οδήγηση ο χρόνος της διαδρομής απ' το Tbilisi είναι περίπου 2 h και 40'.
Η επόμενη μέρα αφιερώθηκε στο Tbilisi και τη Mtskheta. Μέσα στο Tbilisi μπορεί να κινηθεί άνετα κανείς με το metro ( 2 γραμμές ) και τα κίτρινα λεωφορεία. Και για τα δύο μέσα υπάρχει μιά κάρτα ( κοινή ) που "φορτώνεται" με όσα χρήματα εκτιμά κάποιος πως θα χρειασθεί. Η κάρτα δεν είναι προσωπική, συνεπώς η παρέα μπορεί να έχει μία μόνο κάρτα την οποία "κτυπά" μιά φορά για το κάθε άτομο ώστε να αφαιρεθεί το αντίστοιχο ποσόν. Άν φεύγοντας από το Tbilisi η κάρτα έχει υπόλοιπο μπορεί ο κάτοχος να απευθυνθεί στο εκδοτήριο και να του επιστρέψουν τα χρήματα που περίσσεψαν. Για δύο άτομα 10 GEL είναι υπεραρκετά για 1 ως 2 μέρες.
Η λεωφόρος Roustaveli είναι ο κεντρικός δρόμος οπου βλέπει κανείς τα ποιό ενδειαφέροντα πράγματα ( Εθνικό Μουσείο -πολύ αξιόλογο-, το Μέγαρο της Βουλής με το μνημείο των πεσόντων του 1989 απ’ έξω, το Rustaveli Theatre, την Ακαδημία Καλών Τεχνών και πολλά άλλα.
Στη Mtskheta πάμε με το mini-bus με εισητήριο 1 GEL. Η απόσταση καλύπτεται σε 15' περίπου. Τα mini-bus αναχωρούν από την περιοχή Didube στην οποία πηγαίνουμε με το metro. Φθάνοντας στη Mtskheta βλέπουμε μια εντυπωσιακότατη παλαιά ορθόδοξη εκκλησία ( μοναστήρι ) που η ιστορία της αρχίζει από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Είναι ο καθεδρικός του Sveti Tskhoveli. Η μέρα που πήγαμε ήταν παραμονή εθνικής εορτής και πέσαμε σε ετοιμασίες για υποδοχή επισήμων. ( Μαύρα τζίπ, μαύρα τζάμια, μαύρα γυαλιά, ακουστικό στο αυτί -κατάσταση που σε γεμίζει απορίες για το καθεστώς στο οποίο οι γεωργιανοί έχουν πέσει για άλλη μιά φορά θύματα... )
Φύγαμε νωρίς την επομένη, γύρω στις 9:30, από το Tbilisi και νωρίς το μεσημέρι φθάσαμε στο Borjomi αφού προηγουμένως κάναμε μια παράκαμψη για να περάσουμε μέσα από το Gori, το χωριό του Στάλιν. Ψάξαμε το Gori πάνω - κάτω, δεξιά αριστερά όλο το κέντρο του χωριού να βρούμε το γνωστό άγαλμα.
Εις μάτην. Δεν υπάρχει !
Και το μουσείο, δυστυχώς, ήταν κλειστό !.
Το απόγευμα βόλτα στο Borjomi, οπου εμφιαλώνεται το περίφημο νερό.
Την επομένη μέρα ανεβήκαμε -με βροχή και ομίχλη- στο Bakuriani, 37 km από το Borjomi, στον "μικρό Καύκασο", όπως λέγεται, σε υψόμετρο 1700 m. Ο δρόμος πολύ καλός, φυσικά ανηφορικός, στενός και όλο στροφές, περνά συνεχώς μέσα από δάση. Στο Bakuriani επικρατεί οργασμός ανέγερσης νέων ξενοδοχείων.
Εκεί εξ' άλλου ήταν και το χειμερινό θέρετρο των σοβιετικών, από εποχής Στάλιν. Η διαδρομή Borjomi - Bakuriani μπορεί να γίνει και μ' ένα παλαιό μικρό ηλεκτρικό τραίνο, σε μετρική γραμμή κατασκευασμένη το 1902 που αναβαθμίσθηκε με ηλεκτροκίνηση το 1972 και που με μέση ταχύτητα 15 - 20 km/h καλύπτει τη διαδρομή σε περίπου 2 h. Η πορεία που ακολουθεί η χάραξη της γραμμής είναι φανταστική. Υπάρχουν 4 δρομολόγια κάθε μέρα.
Λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα, προς το χωριό Akhalkalaki ο δρόμος περνά μέσα από περιοχή που κατοικείται από ελληνικό πληθυσμό. Ο δρόμος είναι χωματόδρομος και σε πολύ κακή κατάσταση. Δεν πήγαμε.
Τον Εθνικό Δρυμό ( National Park ) δεν μπορέσαμε να επισκεφθούμε, κυρίως λόγω καιρού. Για να μπεί κάποιος πρέπει να απευθυνθεί πρώτα στο γραφείο του Πάρκου που είναι κοντά στο κέντρο του Borjomi, ώστε να του δοθεί η άδεια να μπεί. Η άδεια είναι τυπική, αλλά για λόγους ασφαλείας θέλουν να ξέρουν ποιός μπαίνει και ποιός βγαίνει. Άν και λέγεται οτι το λαθραίο κυνήγι βασιλεύει...
Μοναδική εμπειρία η αποστολή card-postal από το ταχυδρομικό κατάστημα του Borjomi:
Ένα παλαιό, σοβιετικής αισθητικής τεράστιο κτίριο, ημιεγκαταλλελειμένο, σκοτεινό, παγερό, οπου η μοναδική υπάλληλος αφού μετά από αρκετή προσπάθεια μας προμήθευσε τα card-postal και τα ανάλογα γραμματόσημα, για να μπορέσει να υπολογίσει το οφειλόμενο ποσόν, χρησιμοποίησε ένα αυθεντικό αριθμητήριο !!!
Στις 10:30 της επομένης ξεκινήσαμε από το Borjomi για να περάσουμε στην Τουρκία από τα σύνορα του Vale - Posof ώστε να αποφύγουμε την ταλαιπωρία του Batumi. Σε μία ώρα περίπου ήμασταν στο Alkhalithe πηγαίνοντας προς Vale ( τουρκικά σύνορα ) οδηγόντας σ' έναν αρκετά καλό δρόμο. Λίγο μετά το Vale, περίπου 5 - 6 km πρίν το συνοριακό φυλάκιο, ο δρόμος είναι σχεδόν αδιάβατος. Αλλού χωματόδρομος με τεράστιες λακούβες και νεροσυρμές, αλλού κατεστραμένη άσφαλτος, -δράμα ! Η διαδρομή χωρίς 4x4 μάλλον αδύνατη. Ένα Renault μπροστά μας κατέθεσε στο βωμό της οδού την εξάτμησή του...
Τα φυλάκια, Γεωργιανά και Τουρκικά, σχεδόν ερημικά. Περνάμε πολύ γρήγορα. Ελάχιστα αυτοκίνητα ( ένα - δυό ΙΧ και μιά - δυό νταλίκες ... ). Συνήθως περνάς χωρίς να περιμένεις καθόλου και χωρίς να περιμένει κανείς μετά από σένα !...
Η ιδανική είσοδος – έξοδος Τουρκίας – Γεωργίας.
Μπήκαμε στην Τουρκία, προσπερνάμε το Posof και συνεχίζουμε πρός Kars. Ο δρόμος πολύ καλός, όπως όλοι οι δρόμοι στην Τουρκία, με αυστηρή τήρηση των ορίων ταχύτητος από τους οδηγούς. Πηγαίνοντας προς Kars ανεβαίνουμε σε υψόμετρο πάνω από 2500 m. Παραμένουμε σ' αυτά τα υψόμετρα μέχρι το Erzincan - ( 1800 - 2300 m περίπου ), αλλά και αργότερα μέχρι σχεδόν την Άγκυρα.
Στη διαδρομή μέχρι το Kars εναλάσονται τα δάση με λιβάδια ή γυμνούς βράχους. Εντυπωσιάζει. Λίγο μετά το Kars νύχτωσε και δεν απολαύσαμε αρκούντως τμήμα της διαδρομής που υποψιάζομαι πολύ ενδιαφέρων. Ο δρόμος σε πολλά σημεία ανακατασκευαζόταν και αυτό καθυστέρησε πάρα πολύ το ταξίδι μας.
Το βράδυ κοιμηθήκαμε στο Erzincan, μια άχρωμη επαρχιακή τουρκική πόλη.
Από Erzincan πρός Άγκυρα πάλι έργα, πάλι καθυστερήσεις. Το τοπίο γίνεται μονότονο, πεδιάδες και λιβάδια, ελάχιστα χωριά. Σ' όλα σχεδόν τα χωριά έχουν "φυτρώσει" οι πολυώροφες πολυκατοικίες όμοιες μ’ αυτές που "κοσμούν" τις εργατικές συνοικίες της Άγυρας και της Istanbul.
Στην Άγκυρα διαλέξαμε ένα ξενοδοχείο στο κέντρο της παλαιάς πόλης, ( Ulus ), κοντά στην αγορά. Την άλλη μέρα -με ήλιο και ζέστη- βόλτα στην παληά πόλη, στα τείχη και στην παλαιά αγορά. Η αγορά είναι από τα ποιό ενδιαφέροντα πράγματα που θα δεί κάποιος στην Άγκυρα. Αποπνέει γνήσιες ανατολίτικες εικόνες. Φυσικά υπάρχει το μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ
( Aktikabir ) και το μεγάλο τζαμί. Η κίνηση στην Άγκυρα δεν είναι τόσο δραματική όσο στην Πόλη. Είναι ανεκτή. Επίσης, εδώ οι οδηγοί στις διαβάσεις παραχωρούν προτεραιότητα στους πεζούς!!! ( Ευρώπη !... ), αλλά καλού - κακού ας έχουμε και το νού μας...
Από την Άγκυρα αναχωρήσαμε απόγευμα όπου συνεχώς μέσω αυτοκινητόδρομου και με βροχή φθάσαμε στο Silivri γύρω στις 9:00 το βράδυ διασχίζοντας την φωτισμένη γέφυρα του Βοσπόρου προς την αντίθετη τώρα κατεύθυνση και παρακάμπτοντας την Πόλη.
Στο Silivri διανυκτερεύουμε και το επόμενο πρωΐ φεύγουμε προς Edirne για να περάσουμε τα σύνορα της Καστανιάς. Προτιμήσαμε αυτή την διαδρομή άν και κατά μία ώρα μεγαλύτερη συνολικώς, για το φόβο των έργων στο δρόμο προς Κήπους και την πιθανή καθυστέρηση στα εκεί τελωνεία λόγω μεγάλης κίνησης.
Η διαδρομή αυτή στο σύνολό της καλύπτεται από αυτοκινητόδρομο.
Τα διόδια στους τουρκικούς αυτοκινητόδρομους είναι σχετικά ακριβά. Αγοράζεις μιά κάρτα με "μονάδες" και κάθε φορά που περνάς διόδια ακουμπάς την κάρτα στην ειδική συσκευή που αφαιρεί μονάδες και ανοίγει τη μπάρα. ( π.χ. για τη διαδρομή Edirne - Istanbul, Istanbul - Ankara ( μέχρι τη μέση ), Ankara - Istanbul και Istanbul - Edirne το υπόλοιπο της κάρτας των 120 TL ( περίπου 60 € ) ήταν 17 TL. ).
Περάσαμε τα σύνορα αργά το μεσημέρι και κατά τις 8:30 ήμασταν στην Βέροια μέσω "Εγνατίας" όπου διανυκτερεύσαμε.
Τελευταία μέρα επιστροφής: Βέροια, Κρυονέρι ( Βαράσοβα ) για φρέσκο ψάρι, Γέφυρα Ρίου Πάτρα. Στις 8:30 το βράδυ φεύγουμε από Πάτρα για Σάμη Κεφαλονιάς.
Ανεπιφύλακτα συστήνεται ο οδηγός της Γεωργίας του εκδοτικού οίκου "Bradt" γραμμένος από τον Tim Barford.
Ακριβής ως την τελευταία του λεπτομέρεια, εύχρηστος και υπερπλήρης.
( ISBN-13 978 1 84162 261 3, http://www.bradtguides.com/ ).
Χρησιμότατο βοήθημα το navigator. Εν προκειμένω ένα Garmin Nuvi 250.
Η Τουρκία καλύπτεται πλήρως και σωστά από το χάρτη που διαθέτει η Garmin τόσο για μέσα στις πόλεις όσο και στο επαρχιακό οδικό δίκτυο. Για τη Γεωργία δυστυχώς δεν υπάρχει κανένας χάρτης για καμιά συσκευή πλοήγησης.
http://www.garmin.com.tr/
http://www.tramsoft.ch/gps/garmin_mapsource-tr_en.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου